Arti in oorlogstijd: de totstandkoming
Begin februari 2014 begonnen wij aan het project dat zou leiden tot de expositie Arti in oorlogstijd die plaatsvond van 28-30 maart 2014. De titel van de tentoonstelling was tevens het overkoepelende thema dat ons was toegewezen om mee aan de gang te gaan. Maar een thema of titel is nog niet voldoende om een tentoonstelling te kunnen vullen, we moesten dus gaan brainstormen en beslissen hoe we dit onderwerp wilden vormgeven en welk verhaal we aan de bezoekers wilden overdragen. Hiervoor hebben we besloten allemaal individueel na te denken over de vorm waarin we de tentoonstelling wilden gieten, om hier later gezamenlijk op te reflecteren en knopen door te hakken. Zaken waar we over na moesten denken waren de keuzes tussen een kunsthistorische of historische tentoonstelling, een zo objectief mogelijk of een meer subjectief verhaal, een chronologische of thematische looproute en vele andere zaken.
Nadat eenieder hier zijn mening over had gevormd zijn we samen rond de tafel gaan zitten om de ideeën te bespreken. We stonden met name stil bij de vraag of wij als curatoren in de positie waren om ons oordeel te laten blijken in de tentoonstelling, of we namen van specifieke kunstenaars mochten noemen en of we Arti zouden moeten sparen (de tentoonstelling vond immers plaats in hún gebouw). Na overleg besloten we tot een chronologisch-thematische indeling, een combinatie van een historisch verhaal geïllustreerd met kunsthistorische objecten. Ook besloten we om in onze presentatie niet zozeer een oordeel te geven over de geschiedenis van Arti, maar om de feiten te tonen en het verhaal van meerdere kanten te belichten, waarmee we hoopten de bezoeker zelf aan het denken te zetten over de adjectieven ‘goed’ en ‘fout’. De vier thema’s die we besloten te behandelen waren: de periode voor de oorlog toen alles op Arti nog goed ging (tot en met 1941); het begin van de oorlog, de pressie van de Duitsers en de keuzes die Arti maakte (1941-1943); het verloop van de oorlog, de gevolgen voor Arti en hoe het de vereniging verging (1943-1945) en tot slot de zuivering, waarbij teruggekeken werd op de gedragingen ten tijde van de oorlog (vanaf 1945).
Nadat we de inhoud vrij globaal vast hadden gesteld was het tijd voor een taakverdeling. We wisten dat we ons met een hoop taken bezig zouden moeten houden de komende tijd: het tentoonstellingsplan, het schrijven van de tentoonstellingsteksten, het organiseren van de opening en het regelen van een presentatie, PR en marketing, het aanvragen van kunstwerken, het inrichten en aankleden van de tentoonstelling en uiteraard het beheer van de financiën. Hiervoor werden per taak één of twee studenten als hoofdverantwoordelijken aangewezen, met het idee dat daarnaast andere studenten zouden bijspringen waar nodig. We hebben vervolgens in subgroepjes gewerkt aan onze taken, waarbij we wekelijks afspraken en elkaar op de hoogte hielden van onze vorderingen. De keuze voor de objecten bij de vier gekozen thema’s kwamen geleidelijk in beeld, onder andere door het boek Kunstenaars van de Kultuurkamer van onze docente Claartje Wesselink. Claartje had reeds veel onderzoek naar dit onderwerp gedaan en wist ons dus te wijzen op historisch bronnenmateriaal en kunstwerken die pasten bij het onderwerp en de thema’s goed zouden kunnen illustreren.
Hoewel we in de loop van het proces flexibel hebben moeten zijn (sommige objecten bleken moeilijk te verkrijgen, sommige taken kostten meer werk dan voorzien en andere vielen weer mee) hebben we het pad dat we vanaf het begin hadden gekozen, kunnen blijven volgen. Zo hebben we door middel van teamwork en goede begeleiding door zowel onze docente als de medewerkers van Arti in een schamele twee maanden een prachtige verzameling objecten bij elkaar gekregen om het verhaal van Arti in oorlogstijd te kunnen illustreren in een tentoonstelling.
Hedwig Braam
LEAVE A COMMENT
You must be logged in to post a comment.